Lizz Wright
Lizz Wright, wokalistka, kompozytorka i autorka tekstów, jest gwiazdą światowego formatu. W jej śpiewie, jak w soczewce, ogniskuje się cała tradycja kultury muzycznej Ameryki – od gospel, bluesa z Delty, gdzie słychać echa ponurej historii Południa, po jazz, spiritual, soul, różne odmiany folku i muzykę pop.
Podobnie jak wiele wokalistek jazzowych, swoją przygodę ze śpiewem rozpoczęła od muzyki gospel wykonywanej w chórze kościelnym. Pod koniec lat 90. przeniosła się do Atlanty, gdzie podjęła studia na Georgia State University; następnie uczyła się śpiewu jazzowego w nowojorskiej The New School. W tym czasie występowała na scenie zarówno solo, jak i z zespołem The Spirit. Szerokie uznanie przyniosła jej trasa z programem poświęconym Billie Holiday. Szybko w nagrała debiutancki album (Salt, 2003), na którym wsparli ją wybitni muzycy (Chris Potter, Brian Blade, Danilo Perez), a po dwóch latach Dreaming Wide Awake – obie płyty zajęły topowe miejsca w rankingu pisma „Billboard”. Doskonałe recenzje zbierały kolejne albumy – Freedom & Surrender, nagrany w 2015 z m.in. Gregorym Porterem, Tillem Bronnerem, Vinniem Colaiutą, oraz Grace (2017); materiał z tej płyty artystka zaprezentowała w 2018 podczas koncertu w krakowskim ICE.
W 2022 założyła wydawnictwo Blues & Greens Records, zyskując możliwość realizacji autorskich nagrań, niezależnie od trendów promowanych przez wielkie wytwórnie. Pierwszym albumem wydanym pod własną marką był Holding Space, na którym znalazł się koncert artystki zarejestrowany w Berlinie. Najnowsza produkcja firmowana przez Blues & Greens Records, płyta Shadow, ukazała się w tym roku i została entuzjastycznie przyjęta przez fanów.
Krytycy, nieco bezradni wobec bogactwa głosu Lizz Wright, próbują opisać jego właściwości, uciekając się do poetyckich porównań. Ich problem wynika stąd, że artystka traktuje swój głos jak wyrafinowany instrument, który za każdym razem potrafi dostroić do stylu wykonywanej muzyki.
Jej naturalnym rejestrem jest głęboko osadzony, lekko matowy alt. W utworach bardziej dynamicznych poszerza ten zakres o środkowe, a nawet wyższe partie, co stwarza jej dodatkowe możliwości ekspresji. Wrażenie robi ogromny potencjał i skala operowania dynamiką – od ledwo słyszalnego szeptu po krzyk. Posiada też wspaniałą, aktorską wręcz, i rzadką spotykaną nawet wśród wokalistek, technikę dykcyjną, która pozwala jej wydobywać z tekstu wszelkie możliwe niuanse.
Specjalnością Lizz Wright są uduchowione songi, wywodzące się bezpośrednio z poetyki bluesa. Są oparte na prostych formułach melodycznych i nieskomplikowanej harmonii – to muzyka liryczna, wyciszona, ale o wielkiej sile wyrazu. Artystka wprowadza w nich mocne wibrato, blue notes, melizmaty i zawsze wykonuje je z nieprawdopodobnym zaangażowaniem emocjonalnym.
Muzycy akompaniujący Lizz zachowują dużą powściągliwość. Dyskretnie podkreślają klimat utworów, wzbogacają ich kolorystykę, harmonię, jednak ich głównym zadaniem jest wyeksponowanie wszystkich walorów wokalnych artystki.
– Bogdan Chmura
Skład:
Lizz Wright – wokal
Adam Levy – gitara
Kenny Banks – hammond/fortepian
Ben Zwerin – gitara basowa
Ivan Edwards – perkusja
